Goede dialogen schrijven is nog niet zo makkelijk. Wel is het een mooie manier om je verhaal meer leven in te blazen, dynamischer te maken.
Stel, je bent therapeut en je wil schetsen hoe je te werk gaat. Dan kan je dat beschrijven – eerst vraag ik cliënten altijd naar dit en daarna bespreken we dat – maar je kan het ook laten zien, als een kleine scène. Show don’t tell!
Hoe doe je dat? Hoe schrijf je een gesprek zó op dat het leest alsof je erbij bent daar in de spreekkamer?
Mijn tips:
1. Kies gesprekken die ertoe doen, die je verhaal vooruit helpen. Als redacteur op de uitgeverij leerde ik: giet de kantelpunten in je verhaal in (korte) scènes. ‘Ga lekker zitten, heb je iets in je koffie?’ zegt niks. Maar een stuk gesprek waarin je met die cliënt tot een inzicht komt, dat leent zich ervoor om uitgelicht te worden.
2. Kies daarbinnen welke zinnen je letterlijk laat uitspreken
3. Mix de uitgesproken zinnen met handeling (wat zie je diegene doen) en gedachten (wat denk je). Die gedachten geef je weer zonder aanhalingstekens en zonder ‘ik denk’, dus puur de gedachte zelf.
Bijvoorbeeld zo*:
‘Ik denk dat je na de geboorte van Joost een depressie hebt doorgemaakt.’ Als ik mijn vermoeden met Frieda deel, lopen de tranen over haar wangen. Nu, drieënhalf jaar later, blijkt dat ze niet gek was, dat ze geen slechte moeder was, maar dat ze ziek was. ‘Kan het zijn dat de reden van de abortus is dat je je nooit meer zo wil voelen?’
‘Ik was zo alleen,’ zegt ze zacht, ‘zo wanhopig en zo bang.’ Ze pulkt aan een verfrommelde tissue die al lang niet meer haar tranen opvangen. ‘Dat kan ik niet nog een keer. Maar bedoel jij…’ Al pulkend zoekt ze naar woorden. ‘Bedoel je dat ik niet zwanger wil zijn uit angst voor dat gevoel?’
Ik knik.
* Gebaseerd op fragment uit: De verwachting voorbij van Mirjam Meek, onze cursist
In dit voorbeeld zie je ook hoe je dat doet met aanhalingstekens en met gedachten weergeven.
Prop niet te veel info in je dialogen, houd het natuurlijk, denk maar aan echte gesprekken.
En maak gebruik van de schrijfwet: nieuwe spreker = nieuwe regel. Die is heel fijn, want dan hoef je niet steeds te benoemen ‘hij zegt, zij zegt’ maar dan is gewoon duidelijk wie praat omdat je bij een nieuwe spreker op een nieuwe regel begint.
Let er maar eens op in de boeken die je leest. Welke dialogen vind jij goed? Laat je inspireren.
Veel plezier met dialogen schrijven! Het is echt leuk als je er eenmaal mee begint en je lezer zal je ook dankbaar zijn.
In 2025 eindelijk echt aan de slag met je boek? Gun jezelf wat hulp in de vorm van onze online schrijftraining, een adviesgesprek met Jet of een feedbacksessie. Daarmee bespaar je jezelf een hoop tijd en frrrustratie!
